Dokkum. Meppel. De ziekenhuizen in deze plaatsen raakten de verloskunde kwijt, kregen minder patiënten en bleven daardoor over als een buiten-poli. Het is voor menig ziekenhuis en gemeente op het platteland het nachtmerriescenario.

Actie voor Bethesda
In Drenthe strijdt het Comité Actie voor Bethesda voor een volwaardig basisziekenhuis in Hoogeveen. Het comité vreest dat de intensive care van het Bethesda Ziekenhuis wordt uitgekleed ten gunste van het Scheper Ziekenhuis in Emmen. In februari ontstond een vertrouwensbreuk tussen het comité en de raad van bestuur van Treant Zorggroep. Volgens het comité omdat het bestuur gedetailleerde cijfers over patiëntenstromen niet wil delen, volgens het bestuur omdat deze cijfers in twijfel werden getrokken.

Geen buiten-poli’s
Het is zeker niet de bedoeling om de ziekenhuizen in Hoogeveen en Stadskanaal geleidelijk uit te kleden tot veredelde buiten-poli’s, verzekert Marcel Kuin (foto), voorzitter raad van bestuur van Treant Zorggroep. ‘Integendeel. De fusie tot Treant heeft juist als doel kwalitatief hoogwaardige zorg beschikbaar, bereikbaar en betaalbaar te houden, dicht bij de bewoners van het werkgebied. We moeten daarbij strijden tegen Randstedelijk denken. In een grote stad in de Randstad kun je misschien alle zorg concentreren in één locatie en twee buiten-poli’s overhouden, maar in Drenthe en Oost-Groningen werkt dat niet. Daar zijn de afstanden te groot voor. Dan zijn patiënten veel te lang onderweg.’

Volumenormen dwingen tot fusie
Toch zijn de drie ziekenhuizen wel bezig de zorg in de regio anders in te richten. De ziekenhuizen fuseerden in 2013 omdat ze zelfstandig niet kunnen voldoen aan de volumenormen voor allerlei behandelingen op het gebied van oncologie en chirurgie. Niets doen is geen optie. Dan zou de zorg verdwijnen uit de regio. ‘We willen behandelingen liefst op twee, maar minimaal op één locatie aanbieden. Voor sommige zorg zullen mensen verder moeten reizen, maar het blijft wel dichtbij. Het alternatief is dat patiënten voor de behandeling van bijvoorbeeld borstkanker of prostaatkanker helemaal naar Groningen of Zwolle moeten uitwijken.’

Concentreren en specialiseren
Volgens Kuin heeft de fusie voor bewoners vooral voordelen. Er ontstaan grotere vakgroepen, waardoor medisch specialisten zich kunnen ontwikkelen tot ‘super-specialisten’. Ze doen meer ervaring op met bepaalde type operaties en dat is goed voor de kwaliteit. ‘Mensen zullen soms wat verder moeten reizen, maar dan krijgen ze ook betere kwaliteit.’ Hoe de herverdeling zal plaatsvinden, is nog niet helemaal uitgekristalliseerd, maar er valt al wel wat over te zeggen. De chirurgie van de grote vaten gebeurt in Emmen, van de perifere vaten in Hoogeveen. Diagnostiek en behandeling van borstkanker gaan naar Hoogeveen. Stadskanaal legt zich toe op oogheelkunde. Verloskunde wordt op alle drie de locaties aangeboden. De seh’s van alle drie de ziekenhuizen doen nu alleen nog maar laagcomplexe zorg. Complexe traumazorg gaat al naar Groningen of Zwolle.

Landelijke richtlijn intensive care
De IC-zorg is een apart verhaal. Het Scheper Ziekenhuis in Emmen is het enige dat nog een IC op level 2 heeft. De andere twee ziekenhuizen hebben een IC level 1. Daar kan nog wel de eerste opvang worden gedaan om patiënten te stabiliseren. Complexe patiënten worden snel overgebracht naar Emmen, waar 24/7 uur een intensivist aanwezig is. De landelijke richtlijn schrijft voor dat dit zo moet. ‘In Hoogeveen en Stadskanaal komt gemiddeld maar één patiënt per week binnen. Dat is te weinig om ervaring op te doen voor goede IC-zorg.’ Het IC-personeel van alle drie de ziekenhuizen rouleert al over de drie vestigingen. Er zijn in Emmen 24/7 minimaal twee intensivisten paraat, van wie er één op afroep naar Stadskanaal of Hoogeveen kan. Of de ziekenhuizen met deze manier van organiseren door kunnen gaan, hangt mede af van de nieuwe IC-richtlijn die het Zorginstituut maakt.

Orthopeed stapt op
Niet alle vakgroepen zijn even ver met samenwerken. Neem de orthopeden. Die kwamen onlangs in het nieuws vanwege een conflict over samenwerking. Korte tijd later bleek dat een andere orthopeed zijn registratie had laten verlopen. Een van hen is inmiddels vertrokken. Of de ander kan blijven, is nog niet duidelijk. Dat conflicten soms escaleren, hoort volgens Kuin bij fuseren. ‘Het is niet zo dat de nieuwe vakgroep een optelsom is van de drie oude. Je hebt te maken met karakters en artsen in loondienst en vrije vestiging. De orthopeden moeten nog knopen doorhakken. Het kan niet zo zijn dat we op één locatie leegstand creëren, terwijl we op de andere moeten bijbouwen. We moeten als een goede rentmeester omgaan met onze faciliteiten en investeringen.’